MODUŁ 2: DOBA MA TYLKO 24 GODZINY!.

DZIŚ DOWIESZ SIĘ:

• co to jest czasownik.

DZIŚ NAUCZYSZ SIĘ:

• odczytywać godziny i układać plan dnia,

• rozróżniać czasowniki umieć, wiedzieć, znać,

• uczyć.

NOWE SŁOWA

kazać, mieć nos na kwintę, odrabiać pracę domową, postanowić, umieć, wiedzieć, wziąć się w garść, zainspirować, zamieniać się w słuch, znać

I. Posłuchaj tekstu, a następnie zapisz w zeszycie odpowiedzi na pytania.

1. Dlaczego Kacper jest smutny?
2. Kto zaproponował Kacprowi pomoc?
3. Kiedy Kacper chce odrabiać prace domowe?
4. W jakie dni Kacper ma dodatkowy angielski?
5. Do jakiego kółka zainteresowań należy?
6. Na jakie zajęcia dodatkowe chodzi Julka?
7. Jakich języków uczy się Julka?
8. Na jakie zajęcia dodatkowe chodzi Bartek?
9. Kto może pomóc Kacprowi w dobrej organizacji?
10. Dlaczego Julka postanawia znaleźć resztę przyjaciół?

 Jest początek roku szkolnego, więc dzieci mają nowe plany zajęć, dlatego dziś nauczysz się, jak po polsku odczytuje się godziny. W tym module zajmiemy się systemem formalnym, czyli takim, który składa się z 24 (dwudziestu czterech) godzin. Używa się go w sytuacjach oficjalnych, np. wizyta u lekarza, dentysty, informacja na dworcu kolejowym, przystanku autobusowym, czy kiedy podaje się formalny plan dnia. Spójrz na tabelkę i przeczytaj godziny na głos. Zwróć uwagę na różnicę gramatyczną między pytaniem „Która godzina?” a „O której godzinie…?”.

Przykłady:
Która godzina? (13:00) Trzynasta.
Która godzina? (21:00) Dwudziesta pierwsza.
Polski – 9:00 -> Polski – dziewiąta.
Trening – 16:00 -> Trening – szesnasta

 

 

O której jest lekcja polskiego? (9:00) O dziewiątej.
O której jest trening? (16:00) O szesnastej.

II. Przeczytaj głośno plan zajęć Kacpra. Jak myślisz, co Kacper robi wieczorem?

Uwaga! Już wiesz, jak wypowiadać godziny, ale jak czytać minuty? Przeczytaj przykłady i zastanów
się nad tym.

8:30 – ósma trzydzieści/ o ósmej trzydzieści
12:15 – dwunasta piętnaście/ o dwunastej piętnaście
14:50 – czternasta pięćdziesiąt/ o czternastej pięćdziesiąt
19:13 – dziewiętnasta trzynaście/ o dziewiętnastej trzynaście
22:07 – dwudziesta druga siedem/ o dwudziestej drugiej siedem

III. Zapisz swój plan zajęć, a następnie wymień się notatką z koleżanką/kolegą i przeczytaj jej/jego rozkład dnia.
Ćwiczenia 2.I. Która godzina? Połącz elementy.

0. 10:10   <->   h. dziesiąta dziesięć

1. 17:00
2. 21:12
3. 14:30
4. 16:05
5. 8:18
6. 24:00
7. 19:40
8. 7:55
9. 15:15
10. 13:00
Ćwiczenia 2.II. Zapisz godziny słowami zgodnie z podanym przykładem.

0. Która jest godzina? (8:00) ósma./ O której masz lekcję polskiego? O (9:00) dziewiątej.
1. Która jest godzina? (13:05)
2. Która jest godzina? (15:00)
3. Która jest godzina? (16:20)
4. Która jest godzina? (20:10)
5. Która jest godzina? (17:15)
6. O której masz trening? O (14:30)
7. O której wracasz do domu? O (16:45)
8. O której jecie kolację? O (19:00)
9. O której masz angielski? O (15:25)
10. O której jesz śniadanie w weekend? O (10:00)

IV. Odpowiedz na pytania:

O której wstajesz?
O której chodzisz spać?
O której zwykle odrabiasz pracę domową?
O której jesz śniadanie w weekend?
O której masz czas na zabawę?

CZASOWNIKI to wyrazy, które oznaczają akcje, czynności i stany. Odpowiadają na pytania: co robi?, co się z nim dzieje?, w jakim jest stanie? Dzięki nim możemy opowiadać o tym, co robimy, robiliśmy lub będziemy robić.

 

Przykłady:
Dziś jesteśmy na lekcji polskiego.
Pada deszcz.
Co lubicie robić?
Nigdy nie jem marchewki.

 

 

Spójrz na poniższy zbiór wyrazów i wskaż czasowniki, a następnie ułóż z nimi zdania i zapisz je w zeszycie.

 

zielony, dom, śmiejesz się, szkoła, będziemy czytać, zadowolony, ugotuje, smutny, uroczy, piasek, długopis, kupię, kochamy, wanna, głośny, kubek, śmieszny

 

Czy pamiętasz, że w języku polskim czasowniki w czasie teraźniejszym odmieniają się przez osoby i liczby oraz należą do 4 (czterech) grup, które nazywamy koniugacjami? Jeśli potrzebujesz przypomnienia, to wszystkie wiadomości znajdziesz w Z innej bajki 1. Moduły 2, 5, 7, 8.

Uzupełnij tabelkę.

ZNAĆ UMIEĆ WIEDZIEĆ LUBIĆ UCZYĆ SIĘ CHCIEĆ INTERESOWAĆ SIĘ

ja

znam uczę się interesuję się

ty

umiesz chcesz

on/ona/ono

zna wie

my

lubimy

wy

uczycie się interesujecie się

oni/one

umieją wiedzą chcą

Czy pamiętasz, jakie czasowniki należą do poszczególnych grup? Zrób listę, a następnie wspólnie z kolegami stwórzcie plakat, który powiesicie w klasie.

Ćwiczenia 2.III Uzupełnij zdania poprawnymi formami czasowników w nawiasach.

0. Bartek i Kacper (interesować się) interesują się piłką nożną.

1. Moja babcia nie (znać) niemieckiego.

2. Czy (wy, wiedzieć) , jak pan Twardowski spędził wakacje?

3. Ja i mama często razem (gotować) .

4. Julka (umieć) pięknie śpiewać.

5. Czego się (wy, uczyć) ?

6. Wszyscy (my, chodzić) na polski w sobotę.

7. Co (ty, chcieć) dostać na urodziny?

8. Nie (ja, lubić) szpinaku. Jest okropny.

9. Kacper i Julka (planować) swój tydzień.

10. (my, pomagać) sobie w nauce.

V. Czasownikowe zagadki. Przeczytaj zdania i krótkie teksty, a następnie zdecyduj, do którego czasownika się odnoszą.

Zdania:
Umiesz biegać tak szybko jak Kacper?
Nie umiemy robić pierogów.
Czy wiesz, gdzie mieszka pan Twardowski?
Oni nie wiedzą, jak to powiedzieć po polsku.
Znasz siostrę Kacpra?
Bartek zna twojego nowego sąsiada.

 

UMIEĆ WIEDZIEĆ ZNAĆ
Używasz tego czasownika, kiedy chcesz powiedzieć, że masz wiedzę na jakiś temat, posiadasz jakieś informacje. Po nim zwykle występuje przecinek, a następnie całe zdanie, np. Wiem, gdzie mieszka pan Twardowski. Wiem, jakie miasto jest stolicą Polski. Ten czasownik oznacza, że potrafisz coś zrobić, dzięki niemu możesz opowiedzieć o swoich umiejętnościach i talentach. W zdaniu musi wystąpić po nim inny czasownik w bezokoliczniku, czyli formie zakończonej na -ć, np. czytać. Czasownik ten oznacza, że masz informacje na temat czegoś lub kogoś, które oparte są na osobistym kontakcie. Po tym czasowniku musisz dać formę biernika, która odpowiada na pytania kogo? co?, np. brata, aktorkę.

 

Ćwiczenia 2.IV. Uzupełnij zdania (czasowniki: umieć, wiedzieć, znać).

0. Umiem świetnie mówić po polsku.

1. (ja) Nie , gdzie mieszkasz.

2. (ty) grać w tenisa?

3. Bartek siostrę Kacpra.

4. (my) język polski i niemiecki.

5. Oni , jak to zrobić.

6. Czy (ty) , jak ona się nazywa?

7. Aleks robić świetne naleśniki.

8. Czy (wy) , kiedy jest test z polskiego?

9. Aleks i Bartek nie śpiewać tak pięknie jak Julka.

10. Rodzice Bartka dobrze rodziców Julki.

Ćwiczenia 2.V. Uzupełnij czasownikowe mapy myśli.

 

ZNAĆ WIEDZIEĆ UMIEĆ

VI. Napisz w zeszycie po 3 zdania z każdym czasownikiem z poprzedniego ćwiczenia (umieć, wiedzieć, znać).

Przeczytaj tekst.

Julka: Tu jesteście! Mam wspaniały pomysł.

Kacper (zdyszany): Julka, od kiedy tak szybko biegasz, myślałem, że cię nie dogonię.

Julka: Zainspirowałeś mnie, więc musiałam działać szybko. Słuchajcie!

Aleks: Oho, kiedy Julka ma taką minę, każe nam na pewno coś robić.

Julka: Jakbyś zgadł, ale zobaczysz, że wszyscy na tym skorzystamy.

Zosia: Zamieniamy się w słuch.

Julka: Proponuję, żebyśmy założyli „Kółko mózgowców”.

Kacper: Co? Jeszcze jedno kółko zainteresowań? Przecież mówiłem ci, że już teraz nie mam czasu.

Julka: No właśnie. Będziemy się razem uczyć. Wiem, że razem chodzimy tylko do sobotniej szkoły, ale przecież na co dzień uczymy się tych samych rzeczy. Podzielimy się materiałem: każdy przygotuje to, co go najbardziej interesuje: np. Kacper zajmie się matematyką, Zosia geografią, Bartek biologią, ja mogę zająć się polskim i angielskim, a Aleks historią. Każdy przygotuje notatki albo będziemy sobie pomagać w pracach domowych.

Zosia: Świetnie! Namaluję dla was wspaniałą mapę myśli ze stolicami świata!

Aleks: Co to jest mapa myśli?

Zosia: To taki sposób, żeby uczyć się przez skojarzenia i zapamiętywać. Mamy coś takiego w ćwiczeniach do polskiego Z innej bajki 2, w module 2. Sam zobacz.

Kacper: To ja mogę wam tłumaczyć matematykę. Najlepiej się zapamiętuje, kiedy wyjaśnia się coś innym.

Julka: Ja przygotuję dla was słówka z polskiego i angielskiego na takich małych karteczkach i będziemy się przepytywać.

Bartek: Wszystko brzmi świetnie, ale kiedy chcecie to robić? Wszyscy mamy przecież tyle zajęć dodatkowych.

Julka: Możemy to robić przez internet! A poza tym, Bartek, myślałam, że ty będziesz mógł nam pomóc... no… wiesz jak… magicznie…

VII. Zastanów się i porozmawiaj z koleżanką/kolegą:

– W jaki magiczny sposób Bartek może pomóc przyjaciołom?

– Jakie sposoby na naukę wymieniają dzieci?

– Jakie inne sposoby na efektywną naukę ty możesz im zaproponować?

 

CO MUSISZ WIEDZIEĆ O… ó i u w zakończeniach wyrazów?

– Ó (o kreskowane lub u kreskowane) piszemy w zakończeniach wyrazów takich jak: -ów, -ówka (uwaga na wyjątki: skuwka i zasuwka!), np. Kraków, temperówka,

– U (u zwykłe lub u otwarte) piszemy w zakończeniach czasowników -uję, -ujesz, -uje, -ujemy, -ujecie, -ują np. kupuję, malujesz, gotuje, organizujemy, planujecie, podróżują.

ZAPAMIETAJ!

Kto -uje kreskuje ten dostaje dwóję! (wyjątek!)

Ćwiczenia 2.VI. Uzupełnij: ó czy u?

0. Mój tatuś jest najlepszy.

1. Babcia Aleksa zawsze kupje mu krwki.

2. Przed moim domem wielu sąsiadw parkje swoje samochody.

3. W tym roku nie kupjemy drogich prezentw na święta.

4. Śpiąca krlewna oczekje swojego księcia.

5. Zosia ciągle gubi temperwki i mama kupje jej nowe.