MODUŁ 22: CIEKAWOŚĆ TO PIERWSZY STOPIEŃ DO… SZLABANU.

DZIŚ DOWIESZ SIĘ:

  • co i w jaki sposób obchodzi się 21 marca.

DZIŚ NAUCZYSZ SIĘ:

  • pytać o drogę,
  • dawać wskazówki, jak gdzieś dojść lub dojechać,
  • przekształcać zdania we wszystkich czasach.

NOWE SŁOWA I FRAZY

bredzić, czepiać się kogoś, dać/dostać/mieć szlaban, drań, drogocenne, iść na wagary, kalosze, klasówka, kukła, morderstwo, nici z czegoś, patyki, pierwsze słyszę, podejrzany, przesadzić z czymś, przygoda, radiowóz, skaranie boskie, słoma, symbolizować, śledztwo, topić, wagarować, wagarowicz, włamać się, zawiadomić policję, złodziej, żegnać

I. Posłuchaj rozmowy dzieci i zapisz w zeszycie najważniejsze informacje: Co mają ze sobą zabrać? Co będą robić? O której wszyscy spotykają się przed szkołą?
II. Zastanówcie się w grupie: czy podobne zwyczaje panują w waszym kraju? Czy świętuje się nadejście wiosny?

III. Praca w grupach.

Wariant A: Namalujcie dwa plakaty: jeden przedstawiający marzannę, a drugi – Panią Wiosnę.
Wariant B: Przynieście na lekcję stare ubrania, niepotrzebne skrawki materiału oraz przybory plastyczne. Następnie zbudujcie z nich dwie figury: marzannę oraz Panią Wiosnę.

Kacper, Zosia, Bartek, Julka, Aleks i Sara muszą dojść ze szkoły nad rzekę. Na szczęście idzie z nimi Pan Twardowski, ale co, jeśli któreś z nich się spóźni i będzie musiało samo tam trafić? Każdy musi umieć spytać o drogę. Na pewno umiesz to zrobić po niemiecku, ale jak poradzić sobie z tym po polsku? Spójrz na tabelkę.

IV. Popatrz na plan miasta, a następnie odpowiedz na pytania: Jak dojść? Gdzie to jest?

Przykład:
Jak dojść do szkoły? Idź prosto, potem skręć w prawo, a następnie skręć w lewo. Szkoła jest po prawej stronie.


V. Przeczytaj tekst, a następnie odpowiedz na pytania i zapisz swoje odpowiedzi w zeszycie.

8:30 rano. Kacper i Zosia zbliżają się do szkoły, ale w oddali widzą już Aleksa, Julkę, Bartka i Sarę stojących na ulicy oraz światła radiowozu i taśmę policyjną rozpiętą przed wejściem. Oboje przyspieszają kroku.

Zosia: Co tu się stało? 
Kacper: A jednak... morderstwo!
Julka: Żadne morderstwo, Kacper. Ktoś włamał się do szkoły.
Zosia: Jak to? Po co ktoś miałby to robić? Żeby zabrać nasze drogocenne klasówki?
Kacper: Nie wiem, musimy to zbadać. A poza tym, gdzie jest Pan Twardowski? Tylko on się nie pojawił. Moim zdaniem, to jest podejrzane.
Julka: Kacper, daj spokój, ciągle się go czepiasz, to na pewno nie on. Zobacz, tam stoi, rozmawia z policjantem. Był tu pierwszy i to on zawiadomił policję.
Kacper: To jeszcze nie świadczy o tym, że jest niewinny. Może najpierw się włamał, a potem sam zadzwonił pod 112?
Zosia: Muszę powiedzieć rodzicom, żeby dali ci szlaban na telewizję. Chyba przesadziłeś z oglądaniem seriali kryminalnych.
Kacper: Nie bądź taka mądra, bo ja też im coś powiem i będziemy mieć szlaban razem. Bartek: Przestańcie, nie ma czasu na kłótnie. Ktoś zaatakował naszą szkołę, nie możemy tego tak zostawić.
Sara: Ale co możemy zrobić? Jesteśmy dziećmi... 
Bartek: Przeprowadzimy śledztwo i pomożemy policji złapać tych drani!
Kacper: Jestem za! Wchodzę w to!
Zosia: Rzeczywiście, detektywi... Jeśli rodzice się dowiedzą, to do września nie wyjdziecie z domu... Aleks, ty jesteś rozsądny, powiedz im coś...
Aleks: Szczerze mówiąc, zgadzam się z chłopakami, trzeba coś zrobić...
Kacper: Co do jednego Zośka miała rację – czeka nas prawdziwa przygoda!
Julka: Dziewczyny, nie ma co z nimi dyskutować. Chodźmy do mnie, wygląda na to, że nici z dzisiejszej lekcji w terenie. U mnie możemy zrobić sobie chociaż własną marzannę, a oni niech się bawią w policjantów i złodziei...

  1. Co wydarzyło się w szkole? 
  2. Kogo podejrzewa Kacper? 
  3. Co chcą zrobić chłopcy?
  4. Co chcą zrobić dziewczynki?
  5. Jak myślisz, jak zakończy się ta historia?
VI. Przeczytaj zdania i określ, w jakim czasie zostały napisane. Czy czasowniki są dokonane, czy niedokonane?

Ktoś włamał się do szkoły.
To on zawiadomił policję.
Musimy to zbadać.

Pan Twardowski rozmawia z policjantem.
Będziemy mieć szlaban razem.
Przeprowadzimy śledztwo.

VII. Spójrz na tabelkę, a następnie z koleżankami i kolegami stwórzcie mapy myśli na temat czasów w języku polskim: Kiedy ich używamy? Co to są czasowniki dokonane i niedokonane? Jak je rozpoznawać? Kiedy używać?

Ćwiczenia 22.I. Uzupełnij zdania zgodnie z przykładem.

0. PRZEGLĄDAĆ/PRZEJRZEĆ
Zosia codziennie przegląda mapy. -> Kiedy Zosia miała 5 lat, przeglądała mapy z tatą. 
Zosia będzie przeglądać/będzie przeglądała mapy podczas planowania kolejnych podróży. -> Co jutro przejrzy Zosia? Atlas mórz i oceanów?

1. OGLĄDAĆ/OBEJRZEĆ
Kacper za dużo seriali. -> Kiedyś Kacper za dużo seriali. Co Kacper godzinami , kiedy dorośnie? -> Co jutro Kacper?

2. ROBIĆ/ZROBIĆ
Dziś Aleks i Julka . kanapki.  -> Wczoraj cały wieczór Aleks kanapki.
Ile kanapek w końcu (wy, r.m.) ? -> W przyszłym tygodniu codziennie Aleks . kanapki.

2. BYĆ
Teraz Sara w domu. -> W sobotę Sara przestraszona sytuacją. -> Jutro Sara u Julki na przyjęciu.

3. KŁÓCIĆ SIĘ/POKŁÓCIĆ SIĘ
Teraz znowu Zosia z Kacprem. -> Wczoraj (wy, r.m.) tak głośno, że nie mogłam oglądać telewizji. -> Już nigdy więcej się nie (my) .

4. WIEDZIEĆ
Julka zawsze wszystko . -> Julka wczoraj na lekcji nie , gdzie leży Honolulu. -> Kiedy skończymy szkołę, (my) wszystko!

VIII. Przepisz zdania do zeszytu i zmodyfikuj je zgodnie z przykładem.

0. Pan Twardowski rozmawia z policjantem. – Pan Twardowski rozmawiał z policjantem. Pan Twardowski będzie rozmawiał z policjantem. Pan Twardowski porozmawiał z policjantem. Pan Twardowski porozmawia z policjantem.
1. Kacper ogląda za dużo seriali. 
2. Aleks robi kanapki dla wszystkich.
3. Sara jest przestraszona całą sytuacją.
4. Zosia kłóci się z Kacprem.
5. Julka wie wszystko.

UWAGA!

Przeczytaj poniższe zdania i pomyśl, w jakich czasach występują w nich czasowniki:
Pan Twardowski mówił, że codziennie chodzi na basen o tej samej porze.
Pan Twardowski poszedł na basen, po tym jak zjadł śniadanie.
Kacper wiedział, że będzie musiał wstać dziś wcześniej niż zwykle.

Aleks nie powie nikomu, co zrobił.
Kiedy oddasz mi książkę, którą ci pożyczyłam?
Bartek opowiada wszystkim, co widział w Egipcie.

Zwróć uwagę, że w języku polskim nie ma sztywnych reguł co do tego, jaka powinna być kolej- ność użytych czasów. To ty decydujesz i ty wybierasz pasującą formę gramatyczną czasownika. Wszystko zależy od tego, co chcesz powiedzieć.
Ćwiczenia 22.II. Dokonany czy niedokonany? Wybierz odpowiednie czasowniki i uzupełnij nimi zdania w czasie przeszłym. Wyjaśnij, dlaczego wybrałaś/wybrałeś czasownik dokonany lub niedokonany.

0. Kacper wczoraj zbyt długo (grać/zagrać) grał na komputerze.
1. Zosiu, czy (jeść/zjeść)  kiedyś ślimaki
2. Dlaczego nie (ty,mówić/powiedzieć) prawdy, kiedy policjant cię zapytał?
3. Dlaczego na mnie nie (ty, czekać/poczekać) , tylko poszedłeś sam?
4. (wy, robić/zrobić) wspaniałą marzannę! 
5. Kacper wczoraj (uczyć/nauczyć) mnie obliczać procenty.
6. Aleks cały wieczór (uczyć się/nauczyć się) sam i dziś nic nie umie.
7. Jak długo Egipcjanie (budować/zbudować) piramidy.
8. Wczoraj (ja, pożyczać/pożyczyć) ci długopis, ale (ty, zapominać/zapomnieć) mi go oddać.
9. Kacper nie (sprzątać/posprzątać) pokoju, więc mama zabrała mu telefon.
10. Bartek nie (iść/chodzić/pójść) z Bazylem na spacer, ponieważ jest chory.

Ćwiczenia 22.III. Dokonany czy niedokonany? Wybierz odpowiednie czasowniki i uzupełnij nimi zdania w czasie przyszłym. Wyjaśnij, dlaczego wybrałaś/wybrałeś czasownik dokonany lub niedokonany.

0. Kiedy (ja, być) będę dorosła, nie (jeść, zjeść) będę jeść/będę jadła gotowanej marchewki.
1. Kiedy w końcu (my, iść/chodzić/pójść) nad rzekę utopić marzannę.
2. Jeśli nie(wy,jeść/zjeść) wszystkich kanapek, już więcej ich dla was nie (ja, robić/zrobić) .
3. W wakacje nie (ja, wstawać/wstać) wcześniej niż o 9:00. 
4. Mamo, (ty, kupować/kupić) mi nową sukienkę? Proszę!
5. Drodzy uczniowie, dziś (my, uczyć się/nauczyć się) gramatyki.
6. Bartek, co (robić/zrobić) w ten weekend?
7. Ja i Zosia latem (jechać/jeździć/pojechać) do babci Halinki.
8. Całe wakacje (my, opiekować się/zaopiekować się) zwierzętami.
9. Aleks, (smażyć/usmażyć) dla nas naleśniki?
10. Kiedy (ja, r.m., mieć) 18 lat, to (ja, r.m., grać/zagrać) na komputerze tyle, ile mi się podoba.

Ćwiczenia 22.IV. Uzupełnij zdania według własnego pomysłu.

1. Zanim Kacper i Zosia przyszli do szkoły, ..........................................................
2. Aleks zawsze mówi, że .........................................................................................
3. Kacper nie pójdzie jutro do szkoły, bo ..............................................................
4. ............................................................................, więc lekcji dzisiaj nie będzie.
5. ............................................................................, ponieważ dzieci nie powinny same tego robić.
6. ............................................................................, kiedy widzieli go ostatni raz.

IX. Przeczytaj tekst, a następnie przepisz go: a) w czasie teraźniejszym, b) w czasie przyszłym. Uważaj na formy dokonane i niedokonane. W razie potrzeby zmodyfikuj je.

Kacper, Bartek i Aleks spotkali się w sobotę po południu. Postanowili ustalić plan działania, ponieważ chcieli znaleźć złodziei, którzy włamali się do szkoły. Dziewczyny poszły do domu Julii, bo nie spodobał im się pomysł chłopców. Powiedziały, że to niebezpieczne i rodzice będą źli, kiedy się dowiedzą. Postanowiły same pożegnać zimę i powitać wiosnę, a pracę detektywów zostawiły policji.