MODUŁ 26: CZY SZCZĘŚLIWI KOMINIARZE PRZYNOSZĄ SZCZĘŚCIE?.

DZIŚ NAUCZYSZ SIĘ:

  • jak tworzyć formy mianownika liczby mnogiej rodzaju męskoosobowego rzeczowników, przymiotników i zaimków,

  • wybranych zasad pisowni rz w nazwach zawodów.

DZIŚ POWTÓRZYSZ:

  • nazwy zawodów i narodowości rodzaju męskiego.

DZIŚ DOWIESZ SIĘ:

  • kiedy w Polsce jest Dzień Górnika, Dzień Strażaka, Dzień Kominiarza, Dzień Piekarzy i Cukierników.


NOWE SŁOWA I FRAZY

Barbórka, cukiernik, cylinder, garncarz, górnik, guzik, hutnik, krawiec, kreatywny, kominiarz, ku- śnierz, mundur, murarz, powołanie, predyspozycje, senator, stereotyp, stolarz, strażak, szewc, wędkarz, zegarmistrz

I. Posłuchaj dialogu i odpowiedz na pytania. Zwróć uwagę na podkreślone wyrazy.

Pan Twardowski: Nasz kiermasz z okazji Dnia Europy był bardzo udany. Gratuluję wam świetnej organizacji.
Kacper: Proszę pana, musiał się udać. Austriacy, Niemcy i Polacy są kreatywni, pracowici i dobrze zorganizowani.
Aleks: I pewni siebie, prawda, Kacper? Hi, hi.
Pan Twardowski: Mówi się też, że Niemcy są bardzo punktualni, a jest już pięć minut po dzwonku, moi drodzy uczniowie. Zaczynamy lekcję.
Julia: Proszę pana, czy wszyscy nauczyciele są cierpliwi i spokojni? Chyba nie mogłabym być nauczycielką, gdyby w klasie byli tacy chłopcy jak Aleks i Kacper.
Pan Twardowski: Do każdego zawodu trzeba mieć powołanie. Należy mieć także predyspozycje, czyli wrodzone zdolności, które pozwolą na wykonywanie konkretnej pracy.
Aleks: Artyści są podobno rozpieszczeni i bardzo romantyczni, a więc ten zawód idealnie do ciebie pasuje, Julko.
Julia: A ja nie słyszałam, żeby piekarze i cukiernicy byli tak gadatliwi i niesympatyczni, Aleksie! Sara: Nie przejmuj się, Julko. Dzisiaj nasi koledzy są bardzo podekscytowani, bo po szkole będą grali w piłkę nożną. Nie mogą się doczekać i chyba dlatego są trochę dokuczliwi.
Kacper: Ja??? Saro! Ależ skąd! Jestem bardzo spokojny. Chcę być piłkarzem. A piłkarze są bardzo wytrzymali i oczywiście wysportowani. Saro, przyjdziesz dzisiaj na nasz mecz?
Pan Twardowski: Czy wiecie, że istnieje Dzień Piekarzy i Cukierników? Obchodzi się go w Polsce 15 marca.
Aleks: Naprawdę? Słyszałem o Dniu Górnika, który nazywany jest także Barbórką i przypada 4 grudnia. Moi dziadkowie ze Śląska często mi o nim opowiadają. Bartek: Górnicy są bardzo odważni. Mają trudną i niebezpieczną pracę. Podziwiam ich.
Sara: A strażacy? Oni też wykonują bardzo ważny, ale ciężki zawód. To są niezwykle dobrzy i wrażliwi ludzie. Słyszałam o Dniu Strażaka. W Polsce obchodzi się go 4 maja, podobnie jak Dzień Hutników, Garncarzy i Kominiarzy.
Zosia: Babcia Halinka mówi, że kominiarze przynoszą szczęście. Tylko trzeba złapać się za guzik, kiedy się ich zobaczy.
Kacper: Zośka, co ty opowiadasz! Wierzysz w takie bzdury?
Sara: Kacprze, Zosia ma rację. W Austrii mówi się tak samo. Każdy chce zobaczyć kominiarza ubranego w mundur z błyszczącymi guzikami i cylinder na głowie. W samym Wiedniu mamy Muzeum Kominiarstwa.
Kacper: Nie wiedziałem, Saro...
Pan Twardowski: Moi drodzy, przypomnijcie mi teraz, jakie zawody wykonują wasi rodzice.

tata Julki – inżynier
tata Bartka – właściciel firmy transportowej
tata Aleksa – elektryk
tata bliźniaków – sprzedawca, handlowiec
tata Sary – dyplomata
 mama Julki – biolog
mama Bartka – nauczycielka, opiekunka
mama Aleksa – kucharka
mama bliźniaków – sprzedawczyni,
handlowiec mama Sary – pisarka

 

 

1. Czego pan Twardowski gratuluje dzieciom?
2. Jacy, według Kacpra, są Austriacy, Niemcy i Polacy?
3. Jacy są Niemcy zdaniem pana Twardowskiego?
4. Co oznacza wyraz „predyspozycje”?
5. Jacy, według Aleksa, są artyści?
6. Jacy są piłkarze?
7. Kiedy obchodzi się Dzień Górnika i jaka jest inna nazwa tego święta?
8. Jakie święto obchodzi się 4 maja?
9. Dlaczego dobrze jest zobaczyć kominiarza?
10. Jakie muzeum znajduje się w Wiedniu?

II. Spójrz na tabelkę z nazwami zawodów, jakie wykonują rodzice dzieci. Dobierzcie się w pary i zadawajcie sobie pytania według poniższego wzoru:

Kim jest tata Sary?

Tata Sary jest inżynierem.

Kim są inżynierowie?

Inżynierowie to ludzie, którzy tworzą konstrukcje, maszyny, produkty przeznaczone do wykonywania różnych funkcji.
III. Podkreślone wyrazy przepisz do zeszytu w trzech kolumnach: rzeczowniki, przymiotniki i zaimki.

Rzeczownik, mianownik liczba mnoga, rodzaj męskoosobowy.

Ćwiczenia 26.I. Przeczytaj reguły zawarte w tabelce i utwórz formy liczby mnogiej od poda- nych rzeczowników. Zapisz końcówki wyrazów w obu liczbach.
0. dyrektor dyrektorzy -r -rzy
1. pisarz ,  
2. Polak ,  
3. rowerzysta ,  
4. Austriak ,  
5. fryzjer ,  
6. Belg ,  
7. piosenkarz ,  
8. emeryt ,  
9. poeta ,  
10. profesor .  

Przymiotnik, mianownik liczba mnoga, rodzaj męskoosobowy.

 

Ćwiczenia 26.II. Podaj formę liczby pojedynczej podanych przymiotników.

0. odważni – odważny,

1. nerwowi – ,

2. dynamiczni – ,

3. towarzyscy – ,

4. dokładni – ,

5. otwarci – ,

6. twardzi – ,

7. ciekawi – ,

8. szczęśliwi – ,

9. interesujący – ,

10. nieśmiali – .

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Zaimek, mianownik liczba mnoga, rodzaj męskoosobowy


Ćwiczenia 26. III. Jaki to zawód? Uzupełnij zdania wyrazami z ramki.

strażacy, muzycy, policjanci, szewcy, nauczyciele, ojcowie, krawcy, weterynarze, aktorzy, kreatorzy mody, fryzjerzy

0. Strażacy to ludzie, którzy ratują życie innym będącym w niebezpieczeństwie. 

1. to ludzie, którzy grają na instrumentach muzycznych i komponują.

2. to ludzie, którzy występują w filmach, serialach lub w teatrze.

3. to ludzie, którzy pilnują porządku.

4. to ludzie, którzy uczą dzieci i młodzież w szkole.

5. to mężczyźni, którzy mają dzieci.

6. to lekarze, którzy leczą zwierzęta.

7. to ludzie, którzy projektują ubrania.

8. to ludzie, którzy szyją ubrania.

9. to ludzie, którzy strzygą włosy i stylizują fryzury.

10. to ludzie, którzy naprawiają buty.

Ćwiczenia 26.IV. Wyrazy podane w nawiasach zamień na formy liczby mnogiej.

0. (Empatyczny weterynarz) ma dobry kontakt ze zwierzętami. Empatyczni weterynarze mają dobry kontakt ze zwierzętami.

1. (Tamten pracowity inżynier) pracują przy komputerze.

2. (Ten spokojny ogrodnik) pielęgnują swoje rośliny.

3. (Zdolny muzyk) komponują utwory muzyczne.

4. (Nasz wysportowany piłkarz) muszą ćwiczyć przed meczem.

5. (Śpiewak operowy) muszą dbać o swój głos.

6. (Skoncentrowany kolejarz) prowadzą lokomotywę.

7. (Pracownik budowlany) mają dużo pracy w sezonie letnim.

8. (Mój sympatyczny dziadek) przyszli na przedstawienie z okazji Dnia Dziadka.

9. (Który uprzejmy sprzedawca) mają wielu klientów?

10. (Ważny dyplomata) mają spotkanie w parlamencie.

Ćwiczenia 26.V. Połącz nazwę narodowości z ilustracją. Narysuj dodatkowo ilustrację obrazu- jącą ludzi z twojego kraju (lub Polaków) i ją podpisz.

IV. Razem z koleżankami i kolegami w klasie przeprowadźcie quiz na temat naro- dowości. Zadajcie pytania z zestawu A drużynie przeciwnej. Drużyna przeciwna zadaje wam pytania z zestawu B. Ta drużyna, która udzieli więcej poprawnych odpowiedzi, wygrywa.

Przykład: 

Kto słynie z gościnności? Polacy słyną z gościnności.

Zestaw A

1. Kto ma w swoim kraju państwo, w którym mieszka papież?

2. Kto lubi hokej i ma flagę z czerwonym liściem?

3. Kto zburzył mur berliński w stolicy?

4. Kto ma Statuę Wolności i je dużo hamburgerów?

5. Kto jest sąsiadem USA i mówi po hiszpańsku?

6. Kto jest punktualny?

7. Kto je ślimaki i ma wieżę Eiffla?

8. Kto je sushi?

 

Zestaw B

1. Kto lubi pierogi, kotlety i ma syrenkę w herbie stolicy?

2. Kto produkuje samochody marki Skoda?

3. Kto ma białe noce, cyrylicę i matrioszki?

4. Kto słynie z tulipanów i wiatraków?

5. Kto ma sjestę i lubi churros?

6. Kto w swoim kraju ma często deszczową pogodę?

7. Kto tańczy sambę?

8. Kto produkuje klocki Lego?

 

 

Pisownia rz w nazwach zawodów
Jeśli wyraz oznaczający wykonawcę zawodu kończy się na -r, to często w liczbie mnogiej wymienia się na -rz, np. aktor – aktorzy, kelner – kelnerzy.
-rz piszemy w następujących końcówkach nazw zawodów, które wymieniają się na r: -arz (malarz – malarski, kucharz– kucharski), -erz (żołnierz – żołnierski, kuśnierz – kuśnierstwo) oraz w końcówce -mistrz (zegarmistrz).

Ćwiczenia 26.VI. Od podanych przymiotników utwórz nazwy zawodów w rodzaju męskim. Podkreśl rz.

0. malarski – malarz ,

1. dziennikarski – ,

2. pisarski – ,

3. taksówkarski – ,

4. piosenkarski – ,

5. lekarski – ,

6. murarski – ,

7. kominiarski – ,

8. marynarski – ,

9. wędkarski – ,

10. stolarski – .