MODUŁ 27: (NIE)WIDZIALNA RĘKA DZIAŁA!.

DZIŚ POWTÓRZYSZ:

  • tworzenie form dopełniacza liczby pojedynczej.

DZIŚ NAUCZYSZ SIĘ:

  • tworzyć zdania z negacją,

  • wyrażać obawę, smutek, żal i potrzebę,

  • jak pisać ogłoszenie.

NOWE SŁOWA I FRAZY

amory, coś komuś w głowie, filia, forsa, komuś amory w głowie, mazać się, nadzór, niewidzialna, odmówić, pilnować/popilnować, pomysł, poważne podejście, przywłaszczyć, reportaż, rozklejać, rozwieszać, uczciwy, widzialna, wspólnik, wstydzić się, wymagać, zaangażowanie, zabraknąć, żałować

I. Przeczytaj dialog i zdecyduj: tak, czy nie?

Jest przerwa. Zosia rozkleja plakaty na korytarzu.
Bartek: Zosiu, co robisz? Co tam masz?
Zosia: Rozwieszam ogłoszenia. Potrzebuję reklamy dla swojego pomysłu.
Bartek: Jakiego znowu pomysłu?
Zosia: Zakładam filię „Widzialnej ręki” w naszej szkole.
Bartek: „Widzialna ręka”? Co to jest?
Zosia: Ostatnio, kiedy jechałam z mamą samochodem i stałyśmy w korku, słuchałyśmy audycji radiowej po polsku. I tam był reportaż o „Widzialnej ręce”. W marcu 2020 r., kiedy rozpoczęła się epidemia koronawirusa, pewien pan założył w mediach społecznościowych grupę „Widzialna ręka”. Najpierw tylko dla swoich przyjaciół na wypadek, gdyby komuś zabrakło jedzenia i trzeba było mu zrobić zakupy albo gdyby ktoś potrzebował wsparcia lub przyjaznej rozmowy. Bardzo szybko grupa się rozrosła i zaczęły powstawać nowe, nawet w innych krajach. Pomyślałam, że my też potrzebujemy takiej inicjatywy, ale ponieważ ani ja, ani Kacper nie możemy używać Facebooka ani Instagrama bez nadzoru rodziców, postanowiłam użyć papieru, długopisu, mazaków i napisać ogłoszenia. Popilnujesz mojego plecaka? Pójdę powiesić plakat na drugim korytarzu. Bartek: Oczywiście. A może potrzebujesz dobrego wspólnika? Uważam, że twój pomysł jest świetny i chciałbym ci pomóc.
Zosia: Byłoby super! Dzięki.
Bartek: Uważam też, że powinnaś powiedzieć o swoim pomyśle całej klasie i panu Twardowskiemu. Na pewno wszyscy będą chcieli się zaangażować.
Zosia: Trochę boję się reakcji Kacpra. Na pewno będzie się śmiał.
Bartek: Zosiu, nie wolno się wstydzić pomagania innym. Nawet jeśli Kacper będzie sobie robić żarty z całego projektu, to na pewno się zaangażuje, kiedy zobaczy, że Sara jest za.
Zosia: Może masz rację. Im więcej nas będzie, tym lepiej, ale od razu poinformuję wszystkich, że wymagam zaangażowania i poważnego podejścia, żeby później nikt nie żałował zostania naszym wolontariuszem.

Zosia chce stworzyć nowe kółko zainteresowań.
Zosia dowiedziała się o „Widzialnej ręce” z telewizji.
Bartek chce się zaangażować w stworzenie tej grupy.
Bartek mówi, że Zosia powinna utrzymać swój pomysł w tajemnicy.
Zosia martwi się, że Kacper źle zareaguje na jej pomysł.
II. Porozmawiaj z koleżankami/kolegami w grupie na poniższe tematy:

  • Co myślicie o pomyśle Zosi? Jakie ma zalety? Jakie ma wady?

  • Czy taka grupa mogłaby działać w waszej szkole/dzielnicy/waszym mieście?

  • Kto może potrzebować pomocy „Widzialnej ręki”? Jakiego rodzaju pomoc może zaoferować taka grupa?

II. Zaprojektuj plakat, który będzie zachęcać do przystąpienia do „Widzialnej ręki”.
IV. Przeczytaj dialog z ćwiczenia I jeszcze raz, znajdź w nim i wypisz wszystkie formy, które odpowiadają na pytania kogo? czego?
Ćwiczenia 27.I. Przeczytaj jeszcze raz tekst z podręcznika, znajdź przykłady i wpisz je w odpowiednie miejsca w tabelce.

Dopełniacz liczby pojedynczej (kogo? czego?)

r. żeński r. żeński r. nijaki r. męski żywotny r. męski nieżywotny r. męski nieżywotny
-ej -y -ej -i -ego -a -ego -a -ego -a -ego -u

,
,
,

 ,
,
,

,
,
,
,
,
,

,
,

,
,
,

 ,
,
,
,
.

V. Spójrz na tabelkę poniżej i tę uzupełnioną w Zeszycie ćwiczeń. Jeśli potrzebujesz przypomnieć sobie niektóre wiadomości, zajrzyj do pierwszej części podręcznika Z innej bajki, do modułu numer 13.

Zastanów się, a następnie odpowiedz na pytania:

  1. Jakie końcówki w dopełniaczu liczby mnogiej mają przymiotniki, a jakie rzeczowniki?

  2. W jakich sytuacjach rzeczowniki rodzaju żeńskiego mają końcówkę -y, a kiedy -i?

  3. Jakie końcówki się powtarzają i w jakich sytuacjach?

  4. Kiedy rzeczowniki nieżywotne mają w rodzaju męskim -a, a kiedy -u?

 

Zwróć uwagę na rodzaj męski. Możemy go podzielić na dwie kategorie:

• męski żywotny – te rzeczowniki zawsze mają końcówkę -a, np. Pilnuję młodszego brata. / Zazdroszczę ci takiego mądrego psa. 

• męski nieżywotny  – rzeczowniki mogą mieć końcówkę -a lub -u. Niestety, nie mamy tu sztywnych reguł, które pomagałyby nam wybrać odpowiednią końcówkę, ponieważ decyduje o tym „zwyczaj językowy”, czyli po prostu „bo tak się mówi”. Czasem jednak w wyborze pomaga nam znacze- nie wyrazu, to znaczy, że zwykle pewne grupy znaczeniowe otrzymują-a, a niektóre -u. Spójrz na tabelkę.