DZIŚ POWTÓRZYSZ:
tworzenie form dopełniacza liczby pojedynczej.
DZIŚ NAUCZYSZ SIĘ:
tworzyć zdania z negacją,
wyrażać obawę, smutek, żal i potrzebę,
jak pisać ogłoszenie.
NOWE SŁOWA I FRAZY
amory, coś komuś w głowie, filia, forsa, komuś amory w głowie, mazać się, nadzór, niewidzialna, odmówić, pilnować/popilnować, pomysł, poważne podejście, przywłaszczyć, reportaż, rozklejać, rozwieszać, uczciwy, widzialna, wspólnik, wstydzić się, wymagać, zaangażowanie, zabraknąć, żałować
Jest przerwa. Zosia rozkleja plakaty na korytarzu.Bartek: Zosiu, co robisz? Co tam masz?Zosia: Rozwieszam ogłoszenia. Potrzebuję reklamy dla swojego pomysłu.Bartek: Jakiego znowu pomysłu?Zosia: Zakładam filię „Widzialnej ręki” w naszej szkole.Bartek: „Widzialna ręka”? Co to jest?Zosia: Ostatnio, kiedy jechałam z mamą samochodem i stałyśmy w korku, słuchałyśmy audycji radiowej po polsku. I tam był reportaż o „Widzialnej ręce”. W marcu 2020 r., kiedy rozpoczęła się epidemia koronawirusa, pewien pan założył w mediach społecznościowych grupę „Widzialna ręka”. Najpierw tylko dla swoich przyjaciół na wypadek, gdyby komuś zabrakło jedzenia i trzeba było mu zrobić zakupy albo gdyby ktoś potrzebował wsparcia lub przyjaznej rozmowy. Bardzo szybko grupa się rozrosła i zaczęły powstawać nowe, nawet w innych krajach. Pomyślałam, że my też potrzebujemy takiej inicjatywy, ale ponieważ ani ja, ani Kacper nie możemy używać Facebooka ani Instagrama bez nadzoru rodziców, postanowiłam użyć papieru, długopisu, mazaków i napisać ogłoszenia. Popilnujesz mojego plecaka? Pójdę powiesić plakat na drugim korytarzu. Bartek: Oczywiście. A może potrzebujesz dobrego wspólnika? Uważam, że twój pomysł jest świetny i chciałbym ci pomóc.Zosia: Byłoby super! Dzięki.Bartek: Uważam też, że powinnaś powiedzieć o swoim pomyśle całej klasie i panu Twardowskiemu. Na pewno wszyscy będą chcieli się zaangażować.Zosia: Trochę boję się reakcji Kacpra. Na pewno będzie się śmiał.Bartek: Zosiu, nie wolno się wstydzić pomagania innym. Nawet jeśli Kacper będzie sobie robić żarty z całego projektu, to na pewno się zaangażuje, kiedy zobaczy, że Sara jest za.Zosia: Może masz rację. Im więcej nas będzie, tym lepiej, ale od razu poinformuję wszystkich, że wymagam zaangażowania i poważnego podejścia, żeby później nikt nie żałował zostania naszym wolontariuszem.
Co myślicie o pomyśle Zosi? Jakie ma zalety? Jakie ma wady?
Czy taka grupa mogłaby działać w waszej szkole/dzielnicy/waszym mieście?
Kto może potrzebować pomocy „Widzialnej ręki”? Jakiego rodzaju pomoc może zaoferować taka grupa?
Dopełniacz liczby pojedynczej (kogo? czego?)
zaangażowanianadzorumojego plecakaInstagramaFacebookaKacpradobrego wspólnikapomaganiazostaniapoważnego podejściawsparciajedzeniareakcjiradiowejaudycjirozmowyprzyjaznejreklamydługopisumojego pomysłucałego projektupapieru,zaangażowanianadzorumojego plecakaInstagramaFacebookaKacpradobrego wspólnikapomaganiazostaniapoważnego podejściawsparciajedzeniareakcjiradiowejaudycjirozmowyprzyjaznejreklamydługopisumojego pomysłucałego projektupapieru,zaangażowanianadzorumojego plecakaInstagramaFacebookaKacpradobrego wspólnikapomaganiazostaniapoważnego podejściawsparciajedzeniareakcjiradiowejaudycjirozmowyprzyjaznejreklamydługopisumojego pomysłucałego projektupapieru,
zaangażowanianadzorumojego plecakaInstagramaFacebookaKacpradobrego wspólnikapomaganiazostaniapoważnego podejściawsparciajedzeniareakcjiradiowejaudycjirozmowyprzyjaznejreklamydługopisumojego pomysłucałego projektupapieru, zaangażowanianadzorumojego plecakaInstagramaFacebookaKacpradobrego wspólnikapomaganiazostaniapoważnego podejściawsparciajedzeniareakcjiradiowejaudycjirozmowyprzyjaznejreklamydługopisumojego pomysłucałego projektupapieru,zaangażowanianadzorumojego plecakaInstagramaFacebookaKacpradobrego wspólnikapomaganiazostaniapoważnego podejściawsparciajedzeniareakcjiradiowejaudycjirozmowyprzyjaznejreklamydługopisumojego pomysłucałego projektupapieru, zaangażowanianadzorumojego plecakaInstagramaFacebookaKacpradobrego wspólnikapomaganiazostaniapoważnego podejściawsparciajedzeniareakcjiradiowejaudycjirozmowyprzyjaznejreklamydługopisumojego pomysłucałego projektupapieru, zaangażowanianadzorumojego plecakaInstagramaFacebookaKacpradobrego wspólnikapomaganiazostaniapoważnego podejściawsparciajedzeniareakcjiradiowejaudycjirozmowyprzyjaznejreklamydługopisumojego pomysłucałego projektupapieru, zaangażowanianadzorumojego plecakaInstagramaFacebookaKacpradobrego wspólnikapomaganiazostaniapoważnego podejściawsparciajedzeniareakcjiradiowejaudycjirozmowyprzyjaznejreklamydługopisumojego pomysłucałego projektupapieru,
zaangażowanianadzorumojego plecakaInstagramaFacebookaKacpradobrego wspólnikapomaganiazostaniapoważnego podejściawsparciajedzeniareakcjiradiowejaudycjirozmowyprzyjaznejreklamydługopisumojego pomysłucałego projektupapieru, zaangażowanianadzorumojego plecakaInstagramaFacebookaKacpradobrego wspólnikapomaganiazostaniapoważnego podejściawsparciajedzeniareakcjiradiowejaudycjirozmowyprzyjaznejreklamydługopisumojego pomysłucałego projektupapieru,
zaangażowanianadzorumojego plecakaInstagramaFacebookaKacpradobrego wspólnikapomaganiazostaniapoważnego podejściawsparciajedzeniareakcjiradiowejaudycjirozmowyprzyjaznejreklamydługopisumojego pomysłucałego projektupapieru,zaangażowanianadzorumojego plecakaInstagramaFacebookaKacpradobrego wspólnikapomaganiazostaniapoważnego podejściawsparciajedzeniareakcjiradiowejaudycjirozmowyprzyjaznejreklamydługopisumojego pomysłucałego projektupapieru, zaangażowanianadzorumojego plecakaInstagramaFacebookaKacpradobrego wspólnikapomaganiazostaniapoważnego podejściawsparciajedzeniareakcjiradiowejaudycjirozmowyprzyjaznejreklamydługopisumojego pomysłucałego projektupapieru,
Zastanów się, a następnie odpowiedz na pytania:
Jakie końcówki w dopełniaczu liczby mnogiej mają przymiotniki, a jakie rzeczowniki?
W jakich sytuacjach rzeczowniki rodzaju żeńskiego mają końcówkę -y, a kiedy -i?
Jakie końcówki się powtarzają i w jakich sytuacjach?
Kiedy rzeczowniki nieżywotne mają w rodzaju męskim -a, a kiedy -u?
Zwróć uwagę na rodzaj męski. Możemy go podzielić na dwie kategorie:
• męski żywotny – te rzeczowniki zawsze mają końcówkę -a, np. Pilnuję młodszego brata. / Zazdroszczę ci takiego mądrego psa.
• męski nieżywotny – rzeczowniki mogą mieć końcówkę -a lub -u. Niestety, nie mamy tu sztywnych reguł, które pomagałyby nam wybrać odpowiednią końcówkę, ponieważ decyduje o tym „zwyczaj językowy”, czyli po prostu „bo tak się mówi”. Czasem jednak w wyborze pomaga nam znacze- nie wyrazu, to znaczy, że zwykle pewne grupy znaczeniowe otrzymują-a, a niektóre -u. Spójrz na tabelkę.
0. Pies pilnuje (nasz dom) naszego domu.
1. Wszyscy uczymy się (język polski) książkizeszytuwolnego czasutakiego mądrego psanowego zeszytunowej nauczycielkipunktualnościjęzyka polskiegomłodszej siostrysportowego autakuchni chińskiej.
2. Bartek, zazdroszczę ci (taki mądry pies) książkizeszytuwolnego czasutakiego mądrego psanowego zeszytunowej nauczycielkipunktualnościjęzyka polskiegomłodszej siostrysportowego autakuchni chińskiej, jakim jest Bazyl.
3. Aleks musi pilnować (młodsza siostra) książkizeszytuwolnego czasutakiego mądrego psanowego zeszytunowej nauczycielkipunktualnościjęzyka polskiegomłodszej siostrysportowego autakuchni chińskiej.
4. Mamo, potrzebuję (nowy zeszyt) książkizeszytuwolnego czasutakiego mądrego psanowego zeszytunowej nauczycielkipunktualnościjęzyka polskiegomłodszej siostrysportowego autakuchni chińskiej. Stary już się skończył.
5. Kacper twierdzi, że ciągle brakuje mu (wolny czas) książkizeszytuwolnego czasutakiego mądrego psanowego zeszytunowej nauczycielkipunktualnościjęzyka polskiegomłodszej siostrysportowego autakuchni chińskiej.
6. Szkoła szuka (nowa nauczycielka) książkizeszytuwolnego czasutakiego mądrego psanowego zeszytunowej nauczycielkipunktualnościjęzyka polskiegomłodszej siostrysportowego autakuchni chińskiej. pierwszej klasy.
7. Aleks, próbowałeś kiedyś (kuchnia chińska) książkizeszytuwolnego czasutakiego mądrego psanowego zeszytunowej nauczycielkipunktualnościjęzyka polskiegomłodszej siostrysportowego autakuchni chińskiej?
8. O nie! Zapomniałam (zeszyt) książkizeszytuwolnego czasutakiego mądrego psanowego zeszytunowej nauczycielkipunktualnościjęzyka polskiegomłodszej siostrysportowego autakuchni chińskiej i (książka) książkizeszytuwolnego czasutakiego mądrego psanowego zeszytunowej nauczycielkipunktualnościjęzyka polskiegomłodszej siostrysportowego autakuchni chińskiej do polskiego.
9. W szkole wymaga się od uczniów (punktualność) książkizeszytuwolnego czasutakiego mądrego psanowego zeszytunowej nauczycielkipunktualnościjęzyka polskiegomłodszej siostrysportowego autakuchni chińskiej.
10. Zazdroszczę sąsiadowi (sportowe auto) książkizeszytuwolnego czasutakiego mądrego psanowego zeszytunowej nauczycielkipunktualnościjęzyka polskiegomłodszej siostrysportowego autakuchni chińskiej. Też chciałbym takie mieć.
0. Nie ma takiego numeru.
1. Mama zawsze pije kawę bez cukrua.
2. Moje urodziny są 14 październikua.
3. Sara nie ma młodszego bratua.
4. Nie lubię hałasua.
5. Czy zdążymy wsiąść do pociągua?
6. Jesz pizzę bez nożua i widelcua?
7. Jak możesz jeździć bez biletua?
8. Mama nie pozwala mi używać Facebookua.
9. Zazdroszczę ci nowego telefonua.
10. Nie znasz swojego nowego sąsiadua?
Julka: Zosiu! Co się stało? Dlaczego płaczesz?Zosia: Nigdzie nie ma mojego zielonego portfela.Kacper: Zośka, przestań się mazać, przecież i tak nigdy nic w nim nie miałaś. To tylko stara portmonetka.Zosia: A właśnie, że miałam! Budżet „Widzialnej ręki”, zebrałam już 100 euro na karmę dla psów w schronisku.Kacper: Ojej! Nic o tym nie wiedziałem. Może ktoś go znalazł i odda do szkolnego biura rzeczy znalezionych?Zosia: Kacper, zwariowałeś! Nawet jeśli ktoś go znalazł, to na pewno nikt nie odda. Tam były pieniądze.Julka: Nie martw się, wszyscy pomożemy ci szukać. Poza tym żadna uczciwa osoba nie przywłaszczy sobie pieniędzy znalezionych w szkole.Kacper: Ja przebiegnę jeszcze raz cały teren szkoły i sprawdzę korytarze. Poproście Bartka, żeby może spowolnił albo cofnął trochę czas. I jeszcze Sara. Ona jest taka dobra, na pewno też pomoże szukać.Julka: Kacper, no naprawdę, teraz ci amory w głowie? Kiedy twoja własna siostra tak się zamartwia?Kacper: Dobrze, już dobrze, nic już nie mówię. Idę, bo przecież coś musimy zrobić, żeby jej pomóc. Teraz ona potrzebuje „Widzialnej ręki”, żeby znaleźć niewidzialną forsę...
1. Co się wydarzyło?
2. Kto i jak chce pomóc Zosi?
3. Co ty zrobiłabyś/zrobiłbyś w takiej sytuacji?
Julka: Zosiu! Co się stało? Dlaczego płaczesz? Zosia: Nigdzie nie ma mojego zielonego portfela.Kacper: Zośka, przestań się mazać, przecież i tak nigdy nic w nim nie miałaś. To tylko stara portmonetka.Zosia: A właśnie, że miałam! Budżet „Widzialnej ręki”, zebrałam już 100 euro na karmę dla psów w schronisku.Kacper: Ojej! Nic o tym nie wiedziałem. Może ktoś go znalazł i odda do szkolnego biura rzeczy znalezionych?Zosia: Kacper, zwariowałeś! Nawet jeśli ktoś go znalazł, to na pewno nikt mi nic nie odda. Tam były pieniądze.Julka: Nie martw się, wszyscy pomożemy ci szukać. Poza tym żadna uczciwa osoba nie przywłaszczy sobie pieniędzy znalezionych w szkole.Kacper: Ja przebiegnę jeszcze raz cały teren szkoły i sprawdzę korytarze. Poproście Bartka, żeby może spowolnił albo cofnął trochę czas. I jeszcze Sara. Ona jest taka dobra, na pewno nie odmówi nam pomocy.Julka: Kacper, no naprawdę, teraz ci amory w głowie? Kiedy twoja własna siostra tak się zamartwia?Kacper: Dobrze, już dobrze, nic już nie mówię. Idę, bo przecież coś musimy zrobić, żeby jej pomóc. Teraz ona potrzebuje „Widzialnej ręki”, żeby znaleźć niewidzialną forsę...
Co musisz wiedzieć o negacji w języku polskim?
1. W języku polskim, inaczej niż w niemieckim, słowo „nie”zawsze musi stać przyc zasowniku: Nie znam tej gry. Nie mamy pieniędzy. Julka nie lubi brokułów.
2. Słowo „nie” zmienia biernik (kogo? co?) na dopełniacz (kogo? czego?): Znam tę grę (biernik) → Nie znam tej gry (dopełniacz).
3. Istnieje negacja podwójna:Nic już nie mówię. Nie mówimy: Nic już mówię.Żadna osoba sobie tego nie przywłaszczy. Nie mówimy: Żadna osoba sobie to przywłaszczy. Nigdzie nie ma mojego portfela. Nie mówimy: Nigdzie jest mój portfel.
4. Możliwa jest negacja wielokrotna, to znaczy, że możemy zamienić praktycznie każdy element w zdaniu na negatywny, używając odpowiedniego zaimka przeczącego. Brzmi trochę skomplikowanie, ale tak naprawdę to może być niezła zabawa – jak układanie puzzli. Spójrz na tabelkę.
Forsa to bardzo nieformalne, wręcz slangowe określenie pieniędzy. Nie możesz użyć tego wyrazu w formalnej lub eleganckiej rozmowie.
*„WSZYSCY” OZNACZA LICZBĘ MNOGĄ! Przykład: Wszyscy już przyszli.Jednak słowo NIKT, które neguje słowo WSZYSCY, występuje w LICZBIE POJEDYNCZEJ, trzeba zatem pamiętać, aby zmienić również formę czasownika: Wszyscy już przyszli → Nikt jeszcze nie przyszedł.
0. Nie chcę teraz nikogo widzieć ani nic robić.
1. (Nikt) z niczymniczego/nico niczymniczemuNikogoNa nikogoZ nikimNa nicO nikimNikomu nie widzę.
2. Z (nikt) z niczymniczego/nico niczymniczemuNikogoNa nikogoZ nikimNa nicO nikimNikomu nie rozmawiam.
3. (Nikt) z niczymniczego/nico niczymniczemuNikogoNa nikogoZ nikimNa nicO nikimNikomu nie ufam.
4. O (nikt) z niczymniczego/nico niczymniczemuNikogoNa nikogoZ nikimNa nicO nikimNikomu teraz nie myślę.
5. Na (nikt) z niczymniczego/nico niczymniczemuNikogoNa nikogoZ nikimNa nicO nikimNikomu nie czekam! Pójdę sama!
6. Na (nic) z niczymniczego/nico niczymniczemuNikogoNa nikogoZ nikimNa nicO nikimNikomu nie czekam.
7. Nigdy z (nic) z niczymniczego/nico niczymniczemuNikogoNa nikogoZ nikimNa nicO nikimNikomu nie mam problemów.
8. Nie myślę o (nic) z niczymniczego/nico niczymniczemuNikogoNa nikogoZ nikimNa nicO nikimNikomu.
9. Nie lubię (nic) z niczymniczego/nico niczymniczemuNikogoNa nikogoZ nikimNa nicO nikimNikomu, co jest gorzkie.
10. Jestem już stara i nie buntuję się przeciwko (nic) z niczymniczego/nico niczymniczemuNikogoNa nikogoZ nikimNa nicO nikimNikomu.
0. Miałem kiedyś psa. → Nie miałem nigdy psa/ Nigdy nie miałem psa.
1. Julka lubi gorzką czekoladę. → Nikt nie kupił jej prezentu. / Nikt nic jej nie kupił.Kacper nie poszedł nigdzie z Sarą./ Kacper nie poszedł nigdzie z nikim./ Nikt nie poszedł nigdzie z nikim.Nigdy nie chodził tam/nigdzie z Sarą/z nikim.Aleks nie zrobił jedzenia dla nikogo. / Aleks nie zrobił nic/niczego dla nikogo. (obie formy poprawne) / Nikt nie zrobił nic/niczego dla nikogo (obie formy poprawne).Julka nie lubi gorzkiej czekolady.
2. Zawsze chodził tam z Sarą. → Nikt nie kupił jej prezentu. / Nikt nic jej nie kupił.Kacper nie poszedł nigdzie z Sarą./ Kacper nie poszedł nigdzie z nikim./ Nikt nie poszedł nigdzie z nikim.Nigdy nie chodził tam/nigdzie z Sarą/z nikim.Aleks nie zrobił jedzenia dla nikogo. / Aleks nie zrobił nic/niczego dla nikogo. (obie formy poprawne) / Nikt nie zrobił nic/niczego dla nikogo (obie formy poprawne).Julka nie lubi gorzkiej czekolady.
3. Wszyscy kupili jej prezent. → Nikt nie kupił jej prezentu. / Nikt nic jej nie kupił.Kacper nie poszedł nigdzie z Sarą./ Kacper nie poszedł nigdzie z nikim./ Nikt nie poszedł nigdzie z nikim.Nigdy nie chodził tam/nigdzie z Sarą/z nikim.Aleks nie zrobił jedzenia dla nikogo. / Aleks nie zrobił nic/niczego dla nikogo. (obie formy poprawne) / Nikt nie zrobił nic/niczego dla nikogo (obie formy poprawne).Julka nie lubi gorzkiej czekolady.
4. Aleks zrobił jedzenie dla wszystkich. → Nikt nie kupił jej prezentu. / Nikt nic jej nie kupił.Kacper nie poszedł nigdzie z Sarą./ Kacper nie poszedł nigdzie z nikim./ Nikt nie poszedł nigdzie z nikim.Nigdy nie chodził tam/nigdzie z Sarą/z nikim.Aleks nie zrobił jedzenia dla nikogo. / Aleks nie zrobił nic/niczego dla nikogo. (obie formy poprawne) / Nikt nie zrobił nic/niczego dla nikogo (obie formy poprawne).Julka nie lubi gorzkiej czekolady.
5. Kacper poszedł gdzieś z Sarą. → Nikt nie kupił jej prezentu. / Nikt nic jej nie kupił.Kacper nie poszedł nigdzie z Sarą./ Kacper nie poszedł nigdzie z nikim./ Nikt nie poszedł nigdzie z nikim.Nigdy nie chodził tam/nigdzie z Sarą/z nikim.Aleks nie zrobił jedzenia dla nikogo. / Aleks nie zrobił nic/niczego dla nikogo. (obie formy poprawne) / Nikt nie zrobił nic/niczego dla nikogo (obie formy poprawne).Julka nie lubi gorzkiej czekolady.
0. Czy gdzieś kiedyś śpiewałaś/śpiewałeś publicznie jakąś piosenkę? Nie, nigdzie nigdy nie śpiewałam/śpiewałem publicznie żadnej piosenki.
1. Czy widziałaś/widziałeś gdzieś kiedyś jakiś latający talerz?
2. Czy rozmawiałaś/rozmawiałeś gdzieś kiedyś z tygrysem?
3. Czy latałaś/latałeś z kimś kiedyś balonem?
4. Czy spotkałaś/spotkałeś gdzieś kiedyś czarnoksiężnika?
5. Czy wierzyłaś/wierzyłeś kiedyś w duchy?
6. Czy znalazłaś/znalazłeś gdzieś jakiś cenny skarb?
Boję się, że..., Chyba to się nie uda., Jest mi przykro, ponieważ..., Jest nam potrzebny..., Musi- my..., Obawiam się, że..., Potrzeba..., Potrzebuję..., Smutno mi, że..., Szkoda, że..., Żałuję, ale...,
Potrzebuję...Chyba to się nie uda.Obawiam się, że...Smutno mi, że...Potrzeba...Jest nam potrzebny...Szkoda, że...,Boję się, że...,Żałuję, ale...Jest mi przykro, ponieważ...Musimy...Chyba to się nie uda.Obawiam się, że...Smutno mi, że...Potrzeba...Jest nam potrzebny...Szkoda, że...,Boję się, że...,Żałuję, ale...Jest mi przykro, ponieważ...Musimy...Chyba to się nie uda.Obawiam się, że...Smutno mi, że...Potrzeba...Jest nam potrzebny...Szkoda, że...,Boję się, że...,Żałuję, ale...Jest mi przykro, ponieważ...Musimy...
a. o poszukiwaniu wolontariuszy do „Widzialnej ręki”,
b. o zgubieniu zielonego portfela.